Giấc mộng bên đường

24.9. Tới TP Hà Giang lúc chập tối, bỗng dưng nhớ buổi chập tối dừng chân ở Bắc Kạn, 7 năm trước. Nhưng chẳng còn nhớ cái khu phố ở Bắc Kạn có gì đặc biệt, chẳng còn nhớ cái nhà nghỉ nào mình đã ngủ lại. Chỉ nhớ lúc lang thang ở Bắc Kạn có nhìn thấy một quầy bán hoa lẻ loi bên đường, và sau đó bọn mình có mua mấy cành hoa cúc vàng. Đùa với máy ảnh, người trai trong nhóm đã khom quỳ tặng hoa cho mình...Những bông hoa đó rồi đi về đâu, mình không nhớ được....

Nghĩ, 7 năm sau tự hỏi mình nhớ gì ở một góc phố của TP Hà Giang, có lẽ mình sẽ nhớ đến ...quýt chum - những trái quýt đã mua trong buổi sáng đi bộ ở phố Bạch Đằng - Ngô Quyền. Đó là những trái quýt chum lần đầu mình thấy (nhưng sau thì biết không phải quýt chum của Bắc Quang (Hà Giang) mà là quýt của Tàu)...

Và liệu ký ức sẽ còn giữ gì cho mình?

Có cố thu vào các giác quan bao nhiêu hình ảnh - mùi vị, thì rồi tất cả phút chốc trở thành giấc mộng thoáng qua...

Nhưng biết là trong ký ức giờ đây đã đầy lên thêm những dáng hình của núi. Nao nao nhớ núi. Nhớ một dáng người cô đơn ngồi ngóng núi. Nao nao nhớ bao bàn tay bé con vẫy khách dọc những lưng đèo. Nao nao vì bất lực những khoảng mờ trong ký ức, dù thời gian rất gần hay đã xa...

Phố Cáo. Nắng vàng, rơm vàng, tường nhà màu vàng. Quyến luyến nơi này nhất, vì vẻ yên bình và người đàn ông Mông có gương mặt giống họa sĩ Phan Cẩm Thượng. Vì cái gùi ông cho mượn. Vì cái nia phơi ớt...pha một khoảng màu đỏ trên cỏ xanh.

Làng Lũng Cấm. Những đứa bé con. Bé chị cõng bé em không rời. Bé bỏng như những đóa tam giác mạch vừa hé nở. Những thằng nhóc chơi trò rung cây. Cô bé lớp 9 ngồi vo gạo trong nắng chiều. Ông già Mông vẽ lên thềm nhà màu khói thuốc. Căn gác trong nhà của Pao, chẳng có gì ngoài ngô và bóng tối ...Và những củ khoai bé tí lạnh ngắt trong chiếc nồi đen bụi than. Căn nhà rộng không tủ, không bàn, quần áo quăng trên giường ngủ; và trong mớ ấy, "cô áo tím" không nói được tiếng Kinh bới tung tìm một chiếc áo, ra dấu bảo mình mặc vào...

Quản Bạ - Yên Minh - Đồng Văn - Mèo Vạc. Núi vây núi chập chùng. Những cung đường thoát hóa thành sợi chỉ. Những chóp núi kỳ vĩ. Những triền xanh cảm động. Những hàng thông ôm trọn một bầu không trong lành. Núi đó mây đó cây đó của thời khắc đó. Như những giấc mộng khó tìm gặp lại...

Sông Miện chảy dọc đường từ Yên Minh về Quản Bạ - "dòng sông bên đường" đẹp nhất nước với riêng mình, cho đến lúc này

Dưới chân Lũng Cú. Phiên chợ nhỏ họp vào thứ sáu hằng tuần tràn ngập hàng Tàu, "Tàu" từ A đến Z, từ món nhỏ đến món to, từ hạt giống trồng cải đến CD nhạc, từ món thạch đến chân gà ăn liền đóng gói trắng phêu như đồ nhựa. "Made in VN" có lẽ chỉ là vài ba chú cún...Cành đồng bên chợ đang ươm màu màu vàng tha thiết, mà nhìn đâu cũng xót hết ruột gan...