Thư từ 2

Từ email anh LĐT, 27.10:

Chuyện nắng mưa (Pháp Xa)

http://www.youtube.com/watch?v=u8XS1ffnjKM

Và mình vừa nghe vừa gõ lại đây:

Em không nên phàn nàn
vì hôm nay không nắng
Anh không nên thở dài
vì hôm nay mưa nhiều
nắng cũng theo mưa về kìa
nắng cũng theo mưa về

Em ơi em nhìn kìa
ngoài kia bao cây cối
trong cơn mưa rộn ràng
mầm tươi non lên rồi
lá hát trong mưa rào kìa
lá hát trong mưa rào

Đời cần nắng cần mưa
đời cần những vui buồn
để cho tiếng hát ca
cùng mạch sống trào tuôn

Từ những lớp bùn sâu
đời vươn đóa sen hiền
từ những nắng với mưa
đời cho trái thần tiên...

Bài hát dễ thương thật. Cảm ơn tác giả Pháp Xa và "thiền giả rừng sim" :).

Nghĩ, những lúc mệt mỏi thế này, có một người yêu dấu hát cho nghe thế này, đời sẽ... lành quá không đau được :)

Thư từ

Gởi LT

Em người con gái phiêu bồng
Tình sông nghĩa núi thinh không như là
Ta về lặng lẽ nghe ra
Vịn vai ngày tháng ngọc ngà gương soi

(PTC)

Guitar

Đêm qua mua vé vào nghe Keshi Sumi chơi guitar. Lần đầu tiên mình thấy cây đàn mộc mạc ấy có thể tạo nên những âm thanh lạ lùng quyến luyến rộn rã đến vậy, khi gặp đúng bàn tay..., dù đã nghe vài nghệ sĩ guitar khác.

Mình gặp lại những khán giả quen của TTVHPN như thầy H. N. Phương, anh D. T. Hoài...Thấy ấm áp hơn giữa khán phòng vắng đến ¾ khán giả.

Sumi chơi rất hay, chơi nhạc của đất nước anh lại hay hơn hẳn những bản nhạc kinh điển. Có lẽ là đồng điệu quê hương?

Đêm Sumi làm mình nhớ đêm guitar bập bùng ở Côn Đảo...Lúc ngồi ở hàng ghế cao sau cùng trong sân khấu, mình bỗng nghĩ giá mình được nghe những tiếng đàn này bên bờ biển, giữa một vòng tròn mươi người...Một vòng tròn đủ phả ấm nhau bằng hơi thở.

Guitar có lẽ vẫn không thích hợp cho lắm với không gian khán phòng. Guitar đúng là guitar hơn khi cầm thủ « chơi » chứ không phải trình diễn, trong một không gian của tình bằng hữu... Tiếng đàn càng gợi cảm khi có tiếng sóng, tiếng gió, tiếng người ngân nga....

Lúc gõ note này, mình cũng đang nghe CD guitar cổ điển Thất cầm một thuở. Tiếng đàn qua CD sẽ bay mất ít hồn? Nghe ở đâu ra, sự lãng tử, phong trần mình đã gắn cho guitar?

Nhưng, với người không rành âm nhạc như mình, câu chuyện mình đang nói là câu chuyện của cảm giác, hơn là câu chuyện của âm nhạc :)

Điều đáng nhớ hơn, guitar - với anh em mình giờ đây - còn là âm nhạc của kỷ niệm, trong ngày cưới của ba mẹ...Guitar là chú Xuân - người bạn trong nhóm du ca của mẹ đã đàn hát say sưa đêm ấy. Đêm tân hôn đã thay bằng đêm guitar mê mải, với những ca khúc mà mỗi khi mẹ hát, tụi mình lại im lặng nghe...

Đêm - guitar- của - cuộc - đời ấy, anh em mình ở đâu? :)

P/S: Chú Xuân ơi, sự ra đi đột ngột của chú tô đậm thêm ký ức ngày cưới của ba mẹ con. Chú đi rồi, trở lại làm người, chú có còn chơi guitar?

Tình. Nghèo.

Truyện ngắn Mắc lõm của Alice Munro mình đọc cách đây ba ngày. Nhưng cuộc đời của Robin trong câu chuyện cứ trở đi trở lại trong tâm trí mình. Người ta có thể có nhau vì một sự tình cờ. Người ta có thể mất nhau chỉ vì một lý do mà cả đời có thể không hiểu ra hoặc hiểu nhầm...

Đó là truyện ngắn thứ hai dạo gần đây làm mình nhớ lâu đến vậy. Tháng trước là 17 cây số đường ma của chị Võ Diệu Thanh. Mình đã chảy nước mắt, và khi bảo một người khác đọc đi, mình lại chảy nước mắt...Mình nhớ chuyến đi hồi tháng 5. Nhớ những căn nhà trống hoác ở huyện Phú Tân, An Giang... Nhà này cha đi làm thợ hồ ở Sài Gòn, Bình Dương. Nhà kia mẹ đi gặt mướn bên đồng Campuchia...Những đứa trẻ ít cười... Những người già thu xếp thân mình trong một góc chật hẹt dưới sàn... 

Và mình nghĩ đến Tuyền. Em đã phải từ bỏ ước mơ tu học, rời ngôi chùa đã giúp em có những tháng ngày an lạc để “bước chân ra đời”, để bươn chải làm công nhân, phụ giúp cha mẹ đang mang bệnh...Mà em tăng ca thế nào cũng không đủ...

Và Mình nghĩ đến anh C., thu xếp làm một chuyến đi cũng khó khăn vì mẹ già đau yếu, vì rất nhiều khi thiếu lộ phí...Phụ mẫu tồn, bất viễn du...

Mình nghĩ đến cô bé lớp 9 ở Q.8, không có một quyển sách nào cho riêng mình ngoài sách giáo khoa, đó sẽ là một thứ xa xỉ cho mức sống của gia đình em,...

Mà làm sao kể xiết...

Cái nghèo, sự buồn trong truyện chị Thanh gợi nhiều cái nghèo khác. Day dứt. Mình có thể giúp mãi được từng người? Mình ghi lại đây như một lời tự hứa, mình phải “cho đi” nhiều hơn, nhiều hơn nữa. Mình phải dốc sức nhiều hơn nữa cho Kirakira (*)

(*) quynguyenhienle.org

Camille. Thơ. Bạn

 1. Camille Huyền hát Đôi bờ (thơ: Quang Dũng, nhạc: Cung Tiến) hay quá! Lần nào nghe mình cũng xao động không thôi, ngay từ chữ “thương nhớ” còn nằm trong cuống họng của cô, rồi bật ra vừa thanh thoát, vừa huyền ảo ưu tư..., khởi đầu cho một ca khúc vừa ấm vừa lạnh, buồn thương vô lượng..

Nhạc dìu lời. Tiếng hát dìu tiếng lòng. Bay sâu vào tâm cảm người nghe.

Đã định ngủ trước 1g, mà tiếng hát của cô làm mình phải bật dậy viết. Mình nghĩ đến H., bạn ấy vừa nhắc hôm qua kỷ niệm 25 ngày mất của Quang Dũng. Mình muốn nhìn thấy sự xúc động trên gương mặt bạn ấy khi nghe Đôi bờ trong tiếng đàn của W.Giger ... “Không có gì dễ làm tao xúc động như thơ (hay)”. Đầu giường của H. luôn có sẵn các tập thơ của những nhà thơ bạn yêu thích, đặc biệt là Lưu Quang Vũ. Nghĩ đến cảnh mỗi tối H với tay mở tập thơ, đọc lại một bài nào đó, để nỗi xúc động dịu êm lan nhẹ trong lòng....mà mình cảm động. Thơ vẫn ở lại, vẫn nâng đỡ bọn mình như thế...

2. Hôm qua vui, vì cuộc trò chuyện với K.TH. – người bạn mới quen bên VOV. Và vì có 45 phút cafe quán cóc với “nhỏ yêu” – tên của cô bạn thân mình lưu trong danh bạ từ thời vừa có được chiếc mobile đầu tiên. Vui vì cuộc ngồi đó ngẫu nhiên mà.. .thành, giữa thời buổi hẹn hò cứ phải sắp xếp. Đi ngang cơ quan bạn, đột nhiên muốn ngồi với bạn một lúc, dừng lại gọi điện, và 5 phút sau hai đứa đã tíu tít đủ chuyện, dưới cái lều bạt, bên thức uống chung hai đứa cùng yêu thích - cafe "nhiều cafe ít sữa", bên con đường LCT nhộn nhịp xe cộ. Những câu chuyện mình đã nói với nhau giữa nắng SG trưa nay rốt cuộc chẳng có gì quan trọng để nhớ, quan trọng là tụi mình đã có mặt với nhau, ngồi lại với nhau, giữa muôn vạn dòng người..., phải không nhỏ yêu?

2g, 15.11.13

Làm cụm tro tàn...

Chê lòng đất không về nơi cố hữu
Xin đốt lên chút lửa cuối đời thôi
Làm cụm tro tàn trong tiềm nhỏ
Để ngày sau con cháu nhớ xa xôi...

Thơ của papa, đọc cho mình nghe đêm qua, khi hai cha con nói về chuyện xác thân con người khi nằm xuống, có cần phải về với đất rồi mục rữa dần dần không...

Ba bảo đã viết lâu rồi, nhưng lần đầu mình nghe...

"Đốt lửa" cuối đời. Cả nhà mình giống nhau chuyện này. Nghĩa trang trông buồn lắm. Đất rồi cũng không đủ đón người. Cứ thành tro cho nhẹ... Hiến xác được càng hay.

Lúc gõ lại những dòng thơ này của ba, mình mới nhớ ra hồi xưa mình cũng từng viết một bài thơ có tên Làm hạt tro bay...Ôi, cũng là tro, nhưng mình lại (từng) muốn nó bay sao?...:) Phiêu lưu đến cuối đời...?

Rồi cũng thế thôi. Nên mong mình, mong người giữ tâm thật an để xác thân này cũng nhẹ, khi chưa thành bụi tro...

Mái nhà xưa

Bạn bè của em ai đến thăm, cũng đùa một mái nhà tranh hai quả tim vàng. Còn lũ trẻ ở phố: “A! Tụi bây ơi, ở đây có cái chuồng bò.”

Có lẽ tụi nhỏ nói đúng, vì trước đó một ngày, bác Tư và ta vừa lợp xong mái nhà bằng những liếp rạ được đan dày. Mái rạ chưa kịp cắt bằng, nên rủ xuống lòa xòa không thứ tự và bốn vách nhà cũng chỉ cũng chỉ mới được kẹp vài sườn bằng những cây le xanh mướt. Trẻ con ở phố chắc không bao giờ thấy một cái nhà như thế, nên chúng gọi chuồng bò cũng có lý. Gọi là “lều cỏ của chúng ta” như em thường nói, cũng hay.

Vâng, chỉ là cái lều cỏ của đôi vợ chồng mới cưới, mà ta như con chim tha mồi về làm tổ, phải “tha” từ rừng về nào cột, nào tre, nào le… suốt 4 tháng trời mới đủ để xây một cái tổ 30 m². Lại còn lên ruộng cắt rạ về đan thành từng miếng, thay thế tranh để lợp. Những buổi chiều gánh rạ về nhà, con đường dài hơn 2,5 km, nhưng vì ngược gió nên ta chỉ có thể bước đi từng bước nặng nề, chậm chạp. Đồng trống, gió lồng lộng thổi, gió như muốn lật quang gánh ra phía sau, suýt mấy lần tuột khỏi vai. Gió xoáy thổi hai đầu gánh xoay vòng vòng, khiến ta cũng chuệnh choạng quay theo. Ta phải dang đôi tay, đè mạnh hai đầu gánh xuống vai và có cảm tưởng như ta đang dùng vai và tay kéo gánh rạ ra khỏi cánh đồng gió.

Rồi túp lều cỏ cũng lợp xong, ta lợp, em nhắc ghế cao đưa từng tấm rạ lên nóc nhà. Lúc đó, em đã có thai Nam Quốc được hai tháng, vừa lợp, ta vừa nhắc em cẩn thận, khéo té …

Nhà lợp xong, nhưng mãi vài tháng sau vẫn chưa có tiền mua lá về dừng vách. Mẹ em dùng bao cát may lại thành một tấm bạt đủ che chung quanh cái giường tre vừa mới mua. Còn thì bốn bề trống hoắc, mặc cho trăng sao, nắng gió vào nhà; mặc cho cát bụi và lá vàng thăm viếng; mặc cho những chú sẻ nâu ríu rít trên khung vách và rắn lục bò vào trú ẩn khi trời mưa. Mái rạ khi trời nắng thì nở bung giòn khấu, nhưng khi trời mưa thì se lại xẹp lép nên nước dột tứ bề, dột như ở dưới một tán lá cây. 

Mỗi lần trời mưa, em chỉ còn biết lật đật ôm gối mền, chun xuống ngồi dưới bàn thờ Phật. Còn ta, loay hoay che chỗ này, hứng chỗ kia. Cũng may, khi mùa mưa đến, ta đã dừng xong bốn vách lá nên cũng đỡ lạnh. Bàn thờ nhỏ, một mình em với mền gối áo quần là chật. Còn ta, đội nón nhìn thềm nhà ướt sủng, loay hoay tìm một góc ít dột nhất để ngồi. Em vừa kêu trời vừa cười đùa với ta. Có lúc cả hai còn đọc thơ để khỏi phải suy nghĩ, để khỏi nghe gió mưa, sấm sét vần vũ ngoài trời. Nhưng, có thật là chúng ta an nhiên tự tại không hở em? Có thật là em không mệt mỏi vì ngồi thu lu dưới bàn thờ với cái thai trong bụng? Có thật là lòng ta không nặng trĩu bởi những hạt mưa rơi? Có thật là em không khóc vì tủi cực? Có thật là lòng ta nhẹ nhàng như những vần thơ ta đọc cho em nghe?

Thế đấy, một tình yêu ta với em nuôi dưỡng hơn 5 năm, một mối tình kỳ ngộ của duyên nghiệp đã đưa ta – một kẻ lãng tử - về với em. Và rồi, lịch sử năm 1975, ông tơ bà nguyệt đã “giam” đôi ta trong túp lều cỏ dột nát này.

Túp lều mà suốt 25 năm, ta cùng em chia sẻ ngọt bùi bởi gió giông nắng táp. Đêm ngủ thấy trăng sao, ban ngày ngắm hoa nắng nhảy múa khắp nền nhà. Từ mái rạ đến mái tranh, rồi lá già, sang lều bạt, sang giấy dầu… Hai mươi lăm năm, 12 cây cột căm-xe nhỏ bé vẫn đứng vững thật kiên cường, làm tổ ấm mầu nhiệm cho ba đứa con lần lượt ra đời trên chiếc giường tre mua sau ngày cưới. Những cô mụ đến nhà đỡ đẻ, những tiếng khóc oe oe chào đời từ Nam Quốc, Linh Thoại rồi Lan Nhã. 

25 năm ta và em cày cục tất bật để nuôi con khôn lớn nên người. Cho đến đầu năm 2001, Nam Quốc ra trường làm ở Bưu điện Dak Lak được hai năm, Linh Thoại còn vài tháng nữa làm luận văn tốt nghiệp khoa Báo chí, Lan Nhã năm thứ 3 khoa Trung Văn, thì túp lều cỏ tự mục, vài chân cột đong đưa như chiếc võng. Đã đến lúc giã từ nó, xây một ngôi nhà bằng gạch cấp bốn 24 m² bằng sự trợ cấp từ bạn bè của em và Nam Quốc.

Hết rồi những đêm mất ngủ vì mưa. Hết rồi những tấm ni-lon giăng chằng chịt khắp nhà để đỡ dột và đỡ mọt từ giàn le đổ xuống. Hết rồi những lo âu vì sợ trộm đào đất chun vào nhà ăn trộm hết hàng hóa của cái quán tạp hóa nhà mình. Hết rồi cửa lá then cài, giăng lon, giăng thùng ngừa trộm.

Và 2002, Lan Nhã ra trường, tất cả 3 anh em đều có công ăn việc làm ổn định. Túp lều cỏ không còn, ngôi nhà cấp 4 đón thêm một thành viên mới, vợ Nam Quốc – Tường Vi. Ngôi nhà mà chỉ một lần sum họp rồi mãi mãi chia xa…

(Trích nhật ký ba mẹ)