Thứ Ba, 25 tháng 5, 2021

Đánh thức thương yêu

(Đọc Một thiên nằm mộng của Nguyễn Ngọc Thuần, Giải A cuộc Vận động sáng tác văn học dành cho thiếu nhi, NXB Kim Đồng)

“Trong giấc mơ em nằm nghiêng – cùng đàn sẻ tóc nâu – và em nghiêng chút nữa – bầu trời đi lộn đầu”. Em - tác giả những câu thơ ngộ nghĩnh ấy - chính là cậu bé đáng yêu đã có cả Một thiên nằm mộng để tự sự với mọi người.

Em thật dễ thương và đáng yêu: em luôn biết nhìn, biết lắng nghe, biết hiểu, biết thương một cách thật thà nhất. Em luôn nhìn thấy những liên hệ mật thiết của mình với mọi thứ chung quanh. Em hồn nhiên nhìn nhận những cảm xúc chợt đến với mình, em nói mình muốn khóc quá và rồi em khóc thật, em bảo thắc cười quá và rồi em cười mãi, hi hi, ha ha.

Lúc nào em cũng sẵn sàng lắng nghe để hiểu. Em lắng nghe hơi thở của mẹ - hơi thở thật dịu dàng, em nhắm mắt chờ nghe bước chân của mẹ bước đến cạnh giường - bước chân thật nhẹ nhàng…

Lúc nào em cũng nhìn thật kỹ để thương. Em thương con gà, em thương con nhện, thương bà cả Sề mất con, thương anh em thằng Tí dính liền với nhau làm “một đôi giàu có” nhưng chỉ có ba cánh tay, đứa này bệnh, đứa kia cũng bệnh theo, không thể nằm nghiêng mà ngủ, mà mơ những giấc mơ như em. Em thấy mình hạnh phúc vì em có những giấc mơ, những giấc mơ thẳng tắp mặc dù em nằm nghiêng.

Cái nhìn trong sáng và thương yêu, chạm vào đâu em cũng gặp được điều kỳ diệu: những cánh hoa màu đỏ rung rinh trên những ngón tay, những cánh đồng bát ngát mở ra trước mắt em, bàn tay ấm của mẹ…Em cũng có những nỗi sợ như những đứa trẻ khác - đêm tối và bóng đen…nhưng em khác nhiều đứa trẻ khác vì em luôn bồi đắp cho em niềm tin, em có sự hiện diện của mẹ trong mình.

Với em, mẹ là bụt, mẹ là thiên thần, mẹ đã nói là phải đúng, mẹ luôn nói những điều làm dịu lòng em. Mẹ để cho em - chàng thi sĩ của mẹ - tự do bay bổng với thế giới quanh em. Mẹ không quét đuổi con nhện của em, mẹ nghe em để nó ở ỵên trong ngôi nhà của nó, để em nhìn nó giăng tơ, để em cứ thắc mắc không biết nó buồn hay vui, và con nhện đó đã có em bên cạnh cho đến khi nó chết, em đưa nó ra vườn và tin rằng nó được đầu thai thành con nhện mới, cũng như em tin những bông hoa đỏ mọc lên trên mộ con gà của em là hóa thân của con gà đó.

Chính trí tưởng tưởng bay bổng và trái tim bé nhỏ mà rộng mở ấy đã cho em cả một thiên nằm mộng - có biết bao điều để em quan tâm và yêu quý, cho nên có bao giấc mơ em cần có trong giấc ngủ. 

Có một đời sống khác êm đềm hơn, một đời sống vắng mặt nỗi buồn, để mở mắt ra em đã thấy trời xanh, có khu vườn đang đợi em bước vào, có con nhện chờ em đến thăm, có những người đang đợi em đến bên cạnh họ...

Em chỉ là một đứa bé thôi nhưng em sống một nếp sống đầy trách nhiệm, tuổi thơ em chỉ có chừng ấy chuyện nhưng khi kể lại đủ làm người ta nghe mê say. Em nhắc cho người lớn nhớ sự phong phú của đời sống ở ngay trong tâm hồn, hạnh phúc nằm ở khả năng thương yêu, niềm vui được tạo tác từ trái tim đơn giản và trong lành của mình, từ những ý niệm của ta về cuộc sống.

Có những người mở mắt ra đã thấy trời xanh nhưng không thấy đó đã là một hạnh phúc, có những người đi trên cánh đồng nhưng không nhìn ra sự có mặt diệu kỳ của nó, có những người không cảm nhận được hạnh phúc khi có cả hai tay để ôm mẹ…Em đã nói với họ điều này: Trước cái tâm tỉnh thức, chân tướng cuộc sống tự hiển bày, vừa đơn giản vừa diệu kỳ.

“Tôi chỉ muốn làm một việc nhỏ bé hơn, một cách đánh thức buổi chiều bí ẩn của bạn những điều giấu kín, và tôi gọi đó là những phép lạ….” Một buổi chiều đánh thức tất cả những thương yêu, sẽ thấy những phép lạ của “cậu bé” Thuần là có thật. Yêu thương là “món sỡ hữu” cần đầy ắp nhất. Yêu thương không bao giờ là cổ tích.

3 nhận xét:

  1. Nguyễn Ngọc Thuần nói trong 1 cuộc phỏng vấn với báo Thanh Niên: "Bản thân tôi sinh ra trong sự nghèo khó và có lẽ "cái tinh thần" ấy không buông tha tôi trong từng suy nghĩ. Nhưng tôi có mô tả cái nghèo nào đâu. Những nhân vật của tôi luôn giàu. Tinh thần thì ai cũng giàu cả, tôi tin vậy. Khi một đứa trẻ ra đời, nó đã là một kẻ giàu có về tinh thần rồi".
    Và trả lời phỏng vấn báo Thể Thao và Văn hoá: "Tôi nghĩ văn chương xuất phát từ tâm tính. Với trái tim hơi cổ điển, và cuộc sống riêng hơi chậm trong hòa đồng với môi trường, tôi đã đưa vào văn chương cái nhìn cuộc sống lạc quan hơn bản tính vốn có của mình, và "lạ biệt" hơn cuộc sống đang diễn ra quanh tôi...
    Nếu trẻ con thích đọc tôi, có lẽ là bởi... tôi giống trẻ con. Giống ở chỗ thích nhìn sự vật lớn hơn hoặc nhỏ hơn bản thân chúng. Khi giá trị cực tiểu và cực đại đứng gần nhau, thường sự bất thường sẽ xảy ra".

    Trả lờiXóa
  2. "Tôi là con hàng thịt, mẹ tôi bán thịt heo ngoài chợ, và tuổi thơ tôi đã lấy đó làm niềm kiêu hãnh. Mẹ tôi không thích tôi viết văn nhưng lại đọc tất cả những gì tôi đã viết, kỹ lưỡng từng dòng. Tôi lớn lên trong tình thương tuyệt đối của gia đình nên khi viết cho trẻ con, tôi thấy rằng một đứa trẻ cần phải được đối xử trân trọng, như một tòa lâu đài, một con người biết tự trọng, một con người trưởng thành về nhân cách, một người đàn ông".

    (Nguyễn Ngọc Thuần)

    Trả lờiXóa
  3. "Khi đụng đến chữ nghĩa tôi mới bắt đầu đọc sách. Trước đó tôi mê hội họa. Còn suốt tuổi thơ tôi cứ tưởng mình sẽ trở thành thợ điện chỉ vì mê những cục pin. Tôi rất ít đọc sách, nhưng cuốn nào thích thì sẽ đọc cả chục lần cho đến lúc không còn thích nữa. Trí khôn của nhân loại đã được viết hết, nếu lấy sự trải nghiệm bản thân làm vốn thì sẽ được ít lắm, trăm năm lăn lóc là cùng.
    Tôi học theo người xưa, đọc một cuốn sách thì phải chôm lấy một điều gì, không được nhiều thì phải ráng được ít. Tôi không sợ ảnh hưởng, chỉ sợ mình không đủ khả năng để ảnh hưởng từ họ. Tôi thích cuốn Trong khi chờ Godot của Samuel Beckett, thích kỳ lạ không sao hiểu được".
    (Nguyễn Ngọc Thuần)

    Trả lờiXóa